Yangiliklar
O‘zbekistonning oltin-valyuta zaxiralari 37,4 milliard dollarga yetdi
O‘zbekistonning rasmiy zaxira aktivlari 1 avgust holatiga ko‘ra, iyul oyida 1,06 milliard dollarga o‘sgan holda 37,4 milliard dollarni (+2,9 foiz) tashkil etdi, deb xabar beradi Markaziy bank ma’lumotiga ko‘ra. Bu statistikaning butun davri uchun rekord ko'rsatkichdir.
Regulyator maʼlumotlariga koʻra, oʻtgan oyda valyuta zaxiralari yana 781,5 million dollarga, yaʼni 8,47 milliard dollardan 7,69 milliard dollarga qisqargan (iyun oyida 796,9 million dollarga kamaygan). Yil boshidan (yanvar-iyul oylarida) valyuta zaxiralari 1,68 milliard dollarga, shu jumladan, mamlakat 2019-yilda chiqarilgan 500 million dollarlik suveren yevrobondlar bo‘yicha qarzni to‘lash hisobiga kamaydi.
Zaxiralardagi oltinning fizik hajmi yana 310 ming troy untsiyaga (9,64 tonna, iyun oyida 9,3 tonnaga o'sish kuzatildi) - 12,05 million troy untsiyaga (374,8 tonna) oshdi.
Oltin zahiralari qiymati yana 1,84 milliard dollarga oshib, 27,32 milliard dollardan 29,16 milliard dollarga yetdi. Iyul oyida oltin kotirovkalari untsiya uchun 2325 dan 2445,76 (2480 gacha) dollarga (+5,2%) oshdi.
Zaxiralarda AQSh g'aznachiligida ham 35,3 million dollar bor. Avvalroq regulyator oltin-valyuta zahiralarini diversifikatsiya qilishni boshlagani va xorijiy davlatlarning davlat obligatsiyalarini sotib olishni boshlagani haqida xabar bergan edi.
Zaxiralarning o'sishiga qaramay, u 12 oylik importni qoplash uchun etarli bo'ladi (ilgari bu 20 oy edi).
Shunisi e'tiborga loyiqki, Markaziy bank o'z zahiralarida O'zbekiston tiklanish va taraqqiyot jamg'armasi (FRUD) mablag'larini ham ko'rsatadi, bu esa amalda davlat byudjetining bir qismiga aylangan. Uning hajmlari oshkor etilmagan. S&P Global Ratings xalqaro reyting agentligi avvalroq FRRU aktivlarini Markaziy bank zahiralaridan chiqarib tashlashi haqida xabar bergan edi, chunki “fond aktivlari asosan pul yoki to‘lov ehtiyojlari uchun emas, balki fiskal uchun mo‘ljallangan”.
Taxminlarga ko‘ra, oltin narxining kutilayotgan tushishi va joriy hisob taqchilligi davom etayotgani sababli O‘zbekistonning mavjud valyuta zaxiralari 2027 yilgacha qisqaradi. Markaziy bankning pul oltin zaxiralari umumiy oltin-valyuta zaxiralari hajmining 80 foizdan ortig‘ini tashkil etadi. Markaziy bank O‘zbekistonda qazib olingan oltinni sotib olishda ustuvor huquqqa ega. U o‘z intervensiyasining o‘zbek so‘miga ta’sirini qoplash uchun mahalliy valyuta bilan oltin sotib oladi, so‘ngra mahalliy bozorda dollar sotadi.
